DEVAMSIZLIK NEDENİYLE İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHEDİLMESİ

İŞÇİNİN DEVAMSIZLIK YAPMASI HALİNDE İŞ SÖZLEŞMESİ FESHEDİLİR Mİ?

4857 Sayılı İş Kanununun 25 maddesi uyarınca işçi, işverenden izin almaksızın yada haklı bir sebep göstermeksizin art arda 2 iş günü yada bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü veya bir ayda üç iş günü işine devam etmez ise iş sözleşmesi derhal feshedilir. 25. Maddede belirtilen devamsızlık durumu  ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller sebebiyle işverene iş sözleşmesini derhal feshetme imkanı tanır.

İşyerinde Cumartesi günü iş günü ise belirtilen günde devamsızlık da diğer koşulların varlığı halinde haklı fesih nedenini oluşturabilir(Yargıtay 9.HD. 5.10.2009 gün, 2008/43280 E, 2009/25721 K). İş sözleşmesinin askıya alınması durumunda, işçinin çalışması gereken günde işe başlamaması da devamsızlık olarak değerlendirilmelidir(Yargıtay 9.HD. 25.4.2008 gün, 2007/15152 E, 2008/10326 K).

DEVAMSIZLIK YAPAN İŞÇİNİN İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESİH SÜRESİ NE KADARDIR? 

Derhal fesih hakkını kullanma süresi, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallere dayanarak işçi veya işveren için tanınmış olan sözleşmeyi fesih yetkisi, iki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu diğer tarafın öğrendiği günden başlayarak altı iş günü geçtikten ve her halde fiilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl sonra kullanılamaz. Ancak işçinin olayda maddi çıkar sağlaması halinde bir yıllık süre uygulanmaz. Bu haller sebebiyle işçi yahut işverenden iş sözleşmesini yukarıdaki fıkrada öngörülen süre içinde feshedenlerin diğer taraftan tazminat hakları saklıdır. Fesih hakkını kullanma süresi 4857 Sayılı İş kanununun 26. Maddesinde detaylı olarak belirtilmiştir.

DEVAMSIZLIK SEBEBİYLE FESİHTE İŞÇİ, KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANIR MI? 

İşçinin işverenden izin almaksızın yada haklı bir sebep göstermeksizin art arda 2 iş günü yada bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü veya bir ayda üç iş günü devamsızlık yapması halinde işveren iş sözleşmesini derhal haklı nedenle fesheder. İşveren tarafından iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedilmesi durumunda işçi, kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır. Kıdem tazminatı ile alakalı detaylı bilgi makalelerimizde bulunmaktadır.

 İŞÇİNİN MAZERETİNİ HAKLI KILAN SEBEPLER NELERDİR?

İşçinin hastalanması, aile fertlerinden birinin yada bir yakının ölümü veya rahatsızlığı, işçinin tanıklık yada bilirkişilik yapması durumunda işçi devamsızlık yapabilir. Ancak mazereti haklı kılan sebepler sağlık kuruluşlarından alınan rapor, duruşma zaptı, vs. deliller ile ispat edilmelidir.

DEVAMSIZLIK SEBEBİYLE FESİH YARGITAY KARARLARI

Yıllık İzin – Devamsızlık Hali 

“…İşverenin ücretli ya da ücretsiz olarak izin verdiği bir işçinin, izin süresince işyerine gitmesi beklenemeyeceğinden, bu durumda bir devamsızlıktan söz edilemez. Ancak yıllık izin zamanını belirlemek işverenin yönetim hakkı kapsamında olduğundan, işçinin kendiliğinden ayrılması söz konusu olamaz. İşçinin yıllık iznini kullandığını belirterek işyerine gelmemesi, işverence izinli sayılmadığı sürece devamsızlık halini oluşturur.” (Yargıtay 9.HD. 1.7.2008 gün 2007/21656 E, 2008/18647 K.)

Devamsızlık Sebebiyle Haklı Fesih – Kıdem ve İhbar Tazminatı

"Davacının devamsızlık yaptığı 07/10/2008 tarihi Salı gününe, 08/10/2008 tarihi Çarşamba gününe ve 09/10/2008 günü Perşembe gününe denk gelmekte olup bu günler hafta tatili günü olmadığı gibi ulusal bayram ve genel tatil günü de değildir. …Yukarıda yapılan tespitler kapsamında, davacının izinsiz ve mazeretsiz olarak 07/10/2008, 08/10/2008 ve 09/10/2008 tarihlerinde işe gelmediği ve devamsızlık yaptığı, davacının devamsızlık yaptığı günlerin hafta tatili günü olmadığı gibi ulusal bayram ve genel tatil günü de olmadığı, işverenin devamsızlık savunmasını tuttuğu tutanaklar ve dinlettiği tanıklar ile ispat ettiği bu nedenle işverenin devamsızlığa dayanan feshinin haklı bir fesih olduğu buna göre davacının kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanmadığı gözetilmeden bu iki talebin kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi   T. 08.05.2013  2011/9842 E., 2013/13792 K.)

İşçinin Devamsızlığının İspatı – Kıdem Tazminatı 

“…Mahkemece, davacının işe devamsızlığı sebebi ile iş akdinin davalı tarafından haklı nedenle feshedildiği kabul edilmiş ise de, varılan bu sonuç tarafların iddia ve savunmaları ile örtüşmediği gibi, dosya kapsamına da uygun düşmemektedir. Dosya içeriğine göre, davacı hakkında 18, 19, 20, 21 Ekim 2014 tarihlerinde mazeretsiz ve bildirimsiz olarak işe gelmediği hususunda devamsızlık tutanakları düzenlenmiş olmakla birlikte, mazeretini belgelemesi aksi halde iş akdinin feshedileceği hususlarını içeren 22.10.2014 tarihli ihtarnamenin davacıya usulüne uygun bir şekilde tebliğ edilemediği anlaşılmaktadır. Ayrıca, dava 20 Ekim 2014 tarihinde açılmış olup, devamsızlık tutanaklarının bir kısmının dava ikamesinden sonraki tarihlerde düzenlediği, yargılama aşamasında dinlenilen tutanak mümzi davalı tanıkların ise devamsızlık tutanakları hakkında herhangi bir beyanda bulunmadıkları, tutanak içeriklerini de ayrıca doğrulamadıkları hususları birlikte nazara alındığında, tüm dosya kapsamına göre davalının haklı fesih olgusunun hüküm kurmaya yeter şekilde, her türlü şüpheden uzak olarak yöntemince ispat edilemediği kabul edilmelidir. Hal böyle olunca, davacı işçinin kıdem tazminatı talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi  T.  22.12.2020, 2016/33531 E.,  2020/19647 K.)

Devamsızlık Nedeniyle İşverenin İş Sözleşmesini Haklı Nedenle Feshetmesi 

“…Somut uyuşmazlıkta; davacı iş akdinin feshinin geçersizliğinin tespitini ve işe iadesine karar verilmesini talep ederek işe iade davası açmış ise de, dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davacının 25/07/2016 ve 08/08/2016 tarihlerindeki devamsızlıklarının haklı bir sebebi bulunmamaktadır. Davacı bu tarihlerdeki devamsızlığına dair istirahat raporu veya her hangi bir hastane muayene kaydını dosyaya sunamamıştır. Zira bu tarihler, “işçinin işverenden izin almadan veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç iş günü işine devam etmemesi halinde işverenin haklı nedenle derhal iş akdini feshedebileceğinin düzenlendiği 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 25/II/g bendindeki düzenlemeye uygun olup, bir aylık periyotta iki tatil gününden sonraki işgünü davacının mesaiye gelmemesi nedeniyle davalı işverence gerçekleştirilen fesih, haklı nedene dayanmaktadır. İşveren tarafından yapılan feshin haklılığı karşısında davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle kabulü hatalıdır. Yukarıda açıklanan gerekçe doğrultusunda Dairemizce 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/3. maddesi uyarınca aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir. Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; Bölge Adliye Mahkemesi ile İlk Derece Mahkemesinin kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, Davanın REDDİNE,….Kesin olarak, 20.12.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi  T. 20.12.2018, 2018/2933 E., 2018/23864 K.)

İşçinin Devamsızlığını  Haklı Kılan Sebepler

“…Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre davacının, ablasının kızının kaçırıldığı bilgisi üzerine işyerinden izin talebinde bulunduğu Gaziantep'te bulunan akrabalarının yanına gitmek istediği ancak işveren tarafından izin verilmediği anlaşılmaktadır. Davacının çok yakın akrabasının kaçırılması hadisesi üzerine izin talebi yasal olup işveren tarafından yıllık izin talebinin karşılanmadığı anlaşılmakla, vuku bulan olay nedeni ile devamsızlığında mazerete dayandığı kabul edilmelidir. Bu nedenle mazeretsiz olarak işe devamsızlık koşulu gerçekleşmediğinden davacı işçinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı kabul edilmelidir. Mahkemece taleplerin yerinde olmayan gerekçe ile reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi  T.   20.01.2020   2017/13500 E.  ,  2020/724 K.)

Devamsızlık Sebebiyle İş Akdinin Fesih Süresi  

“…Somut uyuşmazlıkta, davacı taraf, iş akdinin davalı tarafından 01.10.2012 tarihinde haksız şekilde feshedildiğini iddia etmiştir. Davalı işveren, davacının 22.09.2012-26.09.2012 tarihleri arasında işe gelmeyerek devamsızlık yaptığını, 26.09.2012 tarihli ....Noterliği ’nin 48833 yevmiye numaralı ihtarnamesiyle işe gelmeme nedeninin sorulduğunu, haklı bir gerekçesi olmaması halinde iş akdinin feshedileceğinin bildirildiğini, devamsızlığının 08.10.2012 tarihine kadar sürdüğünü, bu tarihte fesih ihbarının gönderildiğini savunarak devamsızlığa dayalı fesih nedeni ile taleplerin reddini istemiştir. Mahkemece her ne kadar davalı işverenin fesih hakkını 6 iş günlük süre içerisinde kullanmadığı kabul edilmiş ise de; davalı davacının devamsızlığının 22.09.2012 tarihinde başlayıp 08.10.2012 tarihine kadar devam ettiğini ve bu tarihte fesih işleminin gerçekleştirildiğini belirtmiştir. Davacı her ne kadar iş akdinin 01.10.2012 tarihinde feshedildiğini savunmuş ise de, 22.09.2012 – 01.10.2012 tarihleri arası çalıştığını ispat edememiştir. Devamsızlık tutanakları ile davalı tanık anlatımları arasında da çelişki söz konusu değildir. Bunun yanı sıra devamsızlık olgusu temadi eden bir durum olduğu için 6 iş günlük sürenin geçtiğinin kabulü mümkün değildir. Açıklanan nedenlerle davalı işverenin davacının iş akdini devamsızlık nedeniyle haklı olarak feshettiği anlaşıldığından, mahkemece kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddi yerine kabulü hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 04.04.2016 T.,  2014/37250 E.,  2016/8192 K.)